Aurrezagutzak aktibatu ostean, bideoa proiektatuko dugu entzunaren ulermena lantzeko. Lan hori egin eta gero, berriz paratuko dugu bideoa, bertako hizkeraren ezaugarriak ateratzeko.

Bakarka, entzunaren ulermena lantzeko galderei erantzunen diezue.

1- Garai batean, haurrak etxean zituztenean, nork laguntzen zuen erditzean?

2- Berriemaleari zer iruditzen zaio etxean erditzea?

3- Jonaneko etxekoandrearen amonak non izan zituen seme-alabak?

4- Jonaneko etxekoandrearen amonak erditzean arazorik izan zuen?

5- Berriemaleak non izan zituen seme-alabak?

Bukatzean, denon artean zuzenduko ditugu galderak.

Lanketa bikoitza du unitate honek: alde batetik, jorratzen den gaia landuko dugu eta, bertzetik, euskalkia bera.

Gaiari dagokionez, bikoteka ikerketa txiki bat eginen duzue. Horretarako, lehenbizi galderak prestatuko dituzue eta gero, etxean galdetuko duzue nolakoak ziren garai bateko haurdunaldiak eta erditzeak. Galdetegia prestatzeari ekin baino lehen, ideia zaparrada eginen dugu denon artean:

• Garai batean nola jakiten zuten haurdun zeuden?

• Ekografiarik edo nolabaiteko jarraipenik izaten zen?

• Haurrak arazoak izanez gero, noiz jakiten zuten?

• Erditzea non eta nola izaten zen?

• Erditzean beti medikua egoten zen?

• Erditzean arazoak izaten ziren?

• Garai batean orain baino haur eta ama gehiago hiltzen ziren erditzean?

• Sinesmen anitz izaten ziren, adibidez, sabelaren formaren arabera, bereizten zuten neska edo mutila zen sabelean zegoen haurra; larruaren kolorearen arabera jakiten zen norbait haurdun zegoen, eta abar.

• …

Euskalkiari dagokionez, aldiz, bigarren aldiz ikusiko dugu bideoa, Arbizuko euskararen ezaugarririk nabarmenenak apuntatzeko. Ondoren, denon artean arbelean zerrendatuko ditugu.

Ezaugarri horiek guztiak aztertu eta sailkatzeko (antzekoak diren adibideak elkarrekin paratzen), ikasleak lauko taldetan jarriko zarete.

Arestian erran bezala, bi dira proposatzen ditugun eginkizunak:

Alde batetik, Arbizuko hizkeraren ezaugarriak atera eta sailkatu ondotik, bideotik transkribatutako pasarte hauek euskara batuaz emanen dituzue:

“Zuben parientia zen Lakuntzen, Lakuntzen bizitzen zen emagiña, Elbira, bei. Guai semi il dakiyue, bei. Akordatu nitzen zubetaz, e? Zengati parientik izaten tzien zuben amaaki, Anttonenaki, bei eta arren ama ibiltzen tzen. Geo beste bat bazen e… Jonaneko Maria Jesusen amiña, pues oik ibiltzen tzien a la buena de Dios, dena ongi ataatzen tzen. (…)

Itxen jaiotzen zienek badakizu, linpiezan ee badakizu, pues e… kontu idu bi ziñuben eta gero jendia hasi zen piska-piska Iruñeaa ta Iruñeaa maternida eta pues ola izandu giñuzkiyen”.

Bertzalde, bigarren zereginari begira, bikoteka haurdunaldia eta erditzeari buruzko galdetegia egin beharko diozue norbaiti. Ondotik, ikasitakoa laburtu eta gelakide guztien aurrean ahoz azalduko duzue.