Jarraian, egin ditugun hipotesiak baieztatzeko, bideoa ikusiko dugu gelan.

1- Garai batean, mutilei noren izena paratzen zieten?

Aitatxirena edo egutegiko saindu batena.

2- Neskei, berriz, noren izena paratzen zieten?

Amatxirena edo egutegiko saindu batena.

3- Aitatxi eta amatxi aipatzen ditu. Nor dira pertsona horiek?

Aitabitxi eta amabitxiak, besoetako aitatxi eta amatxi.

Talde handian, denon artean zuzenduko ditugu erantzunak.

Lanketa honek hiru zeregin ditu: batetik, aitatxi eta amatxi hitzen inguruan ikertuko dute ikasleek. Horren ondotik, norberaren izenari buruz eta, akitzeko, garai bateko eta egungo izenen konparazioa eginen dute.

Lehen zereginari dagokionez, Euskaltzaindiaren Euskararen Herri Hizkeren Atlasa (EHHA) aurkeztuko diegu. Horretarako, gelako arbel digitalean, webgunea proiektatuko dugu eta bilaketak nola egin irakatsiko diegu. Ezkerrean, Iragazkia atalean Zer paratzen duen tokian bilatzen ari garen hitza idatziko dugu eta agertuko zaizkigu Euskal Herrian ahoz erabiltzen diren aldaera guztiak.

Gure ikasleek aitatxi eta amatxi hitzak bilatu beharko dituzte. Lehenbizi, zer adiera duen erabaki beharko dute, ez baita gauza bera bataioko amatxi, ezkontzako amatxi, adineko emakumea edota amona izatea.

Eskuineko aldean, berriz, hitz horren maparen PDFa ageri da. Hori azaldu eta gero, arbelean proiektatuko dugu, ahoz dauden aldaerak ikus ditzaten. Ondotik, zein forma ezagutzen duten galdetuko diegu.

Bigarren egitekoa norberaren izenaren jatorriari buruz ikertzea izanen da. Hori egiteko, Euskaltzaindiaren Onomastika ataleko Pertsona-izenak ezagutu eta bertan haien izenari buruz paratzen duena bilatuko dute. Horrez gain, sarean bertzelako informazio gehiago bila dezakete.

Azken jarduera garai bateko eta egungo izenen arteko aldeari buruz ikertzean datza. Horretarako, norberak bere familiaren izenenetan oinarrituta, haien familiako kideen izenak hiru multzotan zerrendatuko ditu, belaunaldiaren arabera:

–  Aitatxi-amatxien izenak

–  Gurasoenak eta osaba-izebenak

–  Norberaren izena, anai-arrebenak eta lehengusu-lehengusinenak

Hori egin ostean, ikertu beharko dute eta jakin nork paratu zituen izen horiek eta zergatik.

Egindako ikerketarekin koaderno bat osatuko dute kolorezko orriekin. Lehenbizi, haien izenari buruz ikasi dutena paratuko dute. Horren ondotik, haien etxeko pertsonen izenen jatorriaren inguruko informazioa gehituko dute: izenak zer erran nahi duen, nork paratu zien, zergatik paratu zien (aitatxiren edo amatxiren izena zelako, santuaren eguna zelako, halako mendiaren izena delako edo dena delakoa). Hori akitzerakoan, familia hurbileko kideen izenekin jarraitzen ahal dute edota haien lagunen izenekin.

Koadernoa osatzeko pertsona horien argazkiak txerta ditzakete.